Jak bardzo konsument świata wirtualnego jest nieracjonalny? Wpływ kontekstu w świecie wirtualnym na opinie w świecie rzeczywistym.

Jacek Wasilewski, Narrative Impact / Uniwersytet Warszawski, prezes / wykładowca

Jacek Wasilewski zajmuje się retoryką, semiotyką i analizami narracji. Doktor habilitowany. Pracuje na Wydziale Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego, jest też właścicielem firmy Narrative Impact, która dzięki autorskim narzędziom zajmuje się analizami w kategoriach narracyjnych spójności komunikacji, zwłaszcza reklamowej. Prowadzi również warsztaty z narracyjnej analizy komunikacji. Napisał m.in. książki Opowieści o Polsce. Retoryka narracji oraz Prowadzeni słowami. Retoryka motywacji w komunikacji publicznej. Brał udział w poprzednim CR, za które został nagrodzony.

Jacek Kowalski, Neuroidea, Prezes

Doświadczenie zawodowe zdobywał w: Young&Rubicam, TBWA i Optimum Media/OMD. Współpraca z Henkel Polska, Danone Polska, Tchibo Polska, CocaCola. Współautor ECM (Exploring Consumers Mind), pierwszego badania neuromarketingowego w Polsce. Członek zarządu fundacji LOHAS. Obecnie Prezes Zarządu Neuroidea Sp. z o.o.

Myśl przewodnia wystąpienia:

Jednym z najważniejszych atrybutów konsumpcji treści w Internecie jest szybkość. Codziennie dociera do nas mnóstwo informacji. Na zapoznanie się z każdą z nich mamy tylko chwilę. Aby poradzić sobie z nadmiarem bodźców, stosujemy zwykle różne techniki obronne i heurystyki. Co zatem jest ważniejsze: treść wypowiedzi czy autor; informacja czy opinia na temat portalu, na którym informacja się pojawia? Dlaczego nie chcemy wierzyć w prawdziwe informacje, a wolimy wybierać fake newsy? Słowem - jak duży wpływ kontekst ma na nasze polskie emocje i jak duży wpływ nasze polskie emocje mają na nasze opinie? Tematem tym w Polsce zajmowali się już Andrzej Falkowski i Alicja Grochowska, ale my chcemy pokazać, jak w czasie rzeczywistym kształtują się emocje – w którym momencie, przy jakich treściach zaczyna się odbiór emocjonalny. I co najbardziej wpływa na emocjonalne zaburzenie percepcji informacji, które czerpiemy z sieci. Wystąpienie pokaże, jaki wpływ na odbiór informacji, poparcia dla konkretnych postulatów politycznych ma kontekst, w którym się pojawiają – kto przedstawia dany postulat lub informację, jakiej partii program się popiera, na jakim portalu pojawia się informacja itp. Pozwoli to przybliżyć nas do zrozumienia populistycznych zjawisk w Polsce i na świecie. Zwłaszcza jeśli ostatnio twierdzi się, że znaczna część poparcia dla Donalda Trumpa miała swoje źródło w fake news-ach oraz na twitterze./p>

Sposób, w jaki wnioski z wystąpienia znajdą zastosowanie w codziennej praktyce badawczej i/lub marketingowej:

Wiedza o momencie upadku racjonalnego procesu: Wystąpienie pomoże wszystkim konsumentom świata wirtualnego w bardziej racjonalny sposób konsumować treści. Będziemy mieli okazję spojrzeć krytycznie na powstawanie naszych opinii i sposobu, w jaki się one kształtują. Zyskamy wiedzę na temat wpływu kontekstu na odbiór informacji. To może pomóc zarówno portalom informacyjnym, jak i samemu procesowi konsumowania informacji; ułatwi nam też być może stworzenie ścieżek, których ów wpływ kontekstu będzie jak najmniejszy – dla tych, którzy chcą wysłuchać/przeczytać prawdziwą debatę merytoryczną, a nie manifesty ideologiczne. Nietypowe metodologie pracujące razem Wystąpienie pokaże również między innymi w jaki sposób łączenie różnych metod badawczych (biometryki–facetrackingu, analizy semiotyczno-narracyjnej, wywiadów jakościowych) pozwala odpowiadać na nietypowe problemy z zakresu socjologii i politologii. Pokażemy jakie insighty na temat opinii publicznej oraz sposobu, w jaki się ona kształtuje, może wnieść suma warsztat tradycyjnego badacza jakościowego, wiedzy eksperckiej i obiektywnych pomiarów biometrycznych.

Nowe i oryginalne treści wystąpienia:

Wpływ kontekstu na odbiór informacji pojawiał się już w badaniach psychologicznych (o czasów Krugmana), ale zwykle w sposób deklaracji post factum, a nie podglądania procesu w czasie rzeczywistym i konfrontowania opinii z emocjami. Pojawiał się także w happeningach społecznych, z których wystarczy przypomnieć sobie film Youtuber-a Nie Sondzisz? - na temat Koranu i Biblii. Nie było jednak dotychczas próby wieloaspektowego spojrzenia na to zagadnienie, uwzględniającego również wpływu kontekstu na reakcję emocjonalną. Treści oryginalne to:

• Triangulacja metod biometrycznych i jakościowych w tym obszarze badań
• Obserwacja powstawania emocji w czasie rzeczywistym, wyodrębnienie kluczowych momentów w powstawaniu zniekształceń poznawczych
• Porównanie deklaracji do realnych procesów fizjonomicznych

Czy wystąpienie opiera się na konkretnym badaniu?

tak

Opis badania, na którym bazuje wystąpienie:

Badanie, na którym bazuje wystąpienie, miało schemat eksperymentalny. Te same cytaty, informacje, wycinki postulatów/programów wyborczych itp. prezentowane były w różnym kontekście. Przykładowo: jedna grupa zapoznawała się z tą samą informacją na prawicowym portalu, druga na portalu lewicowym. W trakcie zapoznawania się z materiałami mierzony był rozkład uwagi wzrokowej (eyetracking) oraz reakcje emocjonalne (facetracking). Następnie osoby badane proszone były o wyrażenie swojej opinii na temat zaprezentowanych cytatów, programów wyborczych, informacji itp. W badaniu dodatkowo prezentowane były informacje prawdziwe oraz fake’owe. Sprawdzano czy osoby są w stanie rozróżnić jedne od drugich i czy traktowane są one przez konsumentów treści wirtualnych w taki sam czy inny sposób. Dodatkowo mierzono poglądy polityczne osób badanych, aby sprawdzić czy wchodzą one w interakcję z prezentowanym kontekstem i modelują opinie konsumentów treści on-line. Materiały zostały również poddane analizie semiotyczno-narracyjnej, wyodrębniającej kwanty znaczeń kluczowe za powstawanie zniekształceń pod wpływem postawy emocjonalnej.