W zdalnych warunkach, gdy jesteśmy „z dala” od innych i mamy utrudnioną możliwość proszenia o wyjaśnienie, szczególnego znaczenia nabierają treści, którymi komunikują się z nami serwisy, usługi czy procesy. Powinny być zrozumiałe i jednoznaczne aby umożliwić odbiorcom łatwą realizację ich zadań. Nie zawsze tak się jednak dzieje, o czym przekonało się około 21 tysięcy wyborców, którzy w minionych wyborach prezydenckich w Polsce postanowili zagłosować korespondencyjnie.
Wszystko za sprawą dołączanej do pakietu wyborczego instrukcji, która uniemożliwiała łatwe zapoznanie się z procedurą i zastosowanie się do niej. Okazało się, że indeks prostego języka tak kluczowego dokumentu wynosił tylko 20% co oznaczało, że mógł być zrozumiały tylko dla osób z wykształceniem na poziomie wyższym i wykluczał w ten sposób resztę wyborców!
Ostatecznie, formuła korespondencyjna zastosowana została tylko pomocniczo, natomiast pierwotnie miała stanowić główny sposób głosowania w wyborach prezydenckich. Gdybyśmy przeliczyli wyłącznie proporcję głosów z błędami formalnymi i nie brali pod uwagę innych warunków to można szacować, że w powszechnych wyborach korespondencyjnych takie błędy mogłyby dotyczyć nawet 900 tysięcy wyborców!
Wybory realizowane w warunkach zdalnych, które z założenia miały być wydarzeniem powszechnym i skierowanym do wszystkich pełnoletnich obywateli, zostały zaprojektowane w sposób, który mógł wykluczyć wiele grup obywateli.
Rozpoczęliśmy od analizy eksperckiej stosując metodę wędrówki poznawczej całego procesu głosowania korespondencyjnego: od momentu wnioskowania o pakiet wyborczy aż do odesłania pakietu do Komisji Wyborczej. Na tej podstawie zidentyfikowaliśmy mocne i słabe strony procesu oraz hipotezy do dalszej weryfikacji. Opierając się na danych ilościowych opublikowanych tuż po wyborach przez Państwową Komisję Wyborczą zidentyfikowaliśmy liczbę błędnie nadesłanych pakietów wyborczych oraz najczęściej popełniane błędy przez wyborców, których głosy nie zostały poprawnie oddane.
Następnie przeprowadziliśmy badania jakościowe z osobami mającymi prawo wyborcze (zróżnicowana płeć, wiek oraz wykształcenie) identyfikując problemy w oddaniu głosu oraz wykonując pomiar emocji oraz opinii towarzyszących korzystaniu z pakietu wyborczego. Zrealizowaliśmy również badanie treści za pomocą narzędzi: logios i jasnopis oraz analizę zabarwienia emocjonalnego. Zebrane w ten sposób informacje z fazy badawczej pozwoliły nam sformułować wnioski projektowe, które uwzględniliśmy w projekcie nowej instrukcji głosowania korespondencyjnego.
Zmodyfikowana instrukcja została poddana badaniu jakościowemu z zastosowaniem pomiaru emocji i opinii (analogicznie do wcześniejszego badania). Porównanie wyników obu badań wskazało, że usprawnienie treści instrukcji znacznie poprawiło doświadczenia wyborcy głosującego korespondencyjnie. w porównaniu z pierwotną wersją, język instrukcji był oceniony jako bardziej zrozumiały, głosowanie ocenione było jako prostsze i wzrosła też pewność wyborców co do poprawnie oddanego głosu.
- jakościowe,
- analiza danych
